Σε... διπλό εδώλιο κατηγορουμένου βρίσκονται ο ΕΝΦΙΑ και οι «φουσκωμένες» αντικειμενικές αξίες, που έχουν οδηγήσει τα τελευταία χρόνια σε υπερφορολόγηση της ακίνητης περιουσίας των πολιτών.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας ετοιμάζεται να εκδώσει «καταδικαστική» απόφαση για τη μακρόχρονη αδράνεια της πολιτείας να μειώσει τις αντικειμενικές αξίες, ενώ την ίδια στιγμή ένας νέος κύκλος προσφυγών φέρνει σε «πιλοτική δίκη» στην Ολομέλεια ΣτΕ «πακέτο» αποφάσεων (ΠΟΛ) της Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων, με τις οποίες προσδιορίστηκε ο τρόπος υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν αυτές τις μέρες να πληρώσουν οι πολίτες.
Στην πράξη οι αντικειμενικές αξίες που έχουν «ξεχαστεί» στα υψηλά επίπεδα του 2007 (παρά την καθοδική πορεία της αγοράς ακινήτων και τη δραματική πτώση των εμπορικών αξιών) απειλούνται άμεσα με κατάρρευση, κάτι που θα οδηγήσει μοιραία σε αμφισβήτηση όλων των νέων εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ, με «μπαράζ» (ενδικοφανών) προσφυγών αλλά και αγωγών για ακύρωσή τους και επιστροφή χρημάτων.
Το Δημόσιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή «με την πλάτη στον τοίχο» όχι μόνο γιατί αγνόησε το πρώτο «τελεσίγραφο» του ΣτΕ να αλλάξει εντός 6μήνου (ήδη πέρασαν άπρακτοι 11 μήνες, δηλαδή περίπου ο διπλάσιος χρόνος) τις αντικειμενικές αξίες, αλλά επειδή το... διπλό εδώλιο που αντιμετωπίζει πλέον μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες οικονομικές ανατροπές, σε μια περίοδο που προσδοκά να εισπράξει 2,65 δισ. ευρώ από τα φετινά «ραβασάκια» του ΕΝΦΙΑ.
Παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας
Νομικοί κύκλοι προεξοφλούν ότι η Ολομέλεια ΣτΕ θα εκδώσει πολύ σύντομα ετυμηγορία, με την οποία θα ακυρώνει την αδράνεια του Δημοσίου να μειώσει τις αντικειμενικές αξίες (η αναπροσαρμογή πρέπει να γίνεται ανά 2ετία, σύμφωνα με τον νόμο), κρίνοντας ότι η συμπεριφορά του συνιστά «παράνομη παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας».
Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν «μονόδρομο» την «καταδικαστική» αυτή κρίση, με γνώμονα την απόφαση - «τελεσίγραφο» του ΣτΕ προς την πολιτεία τον περασμένο Νοέμβριο, αφού και τώρα, στη δίκη που έγινε προ ημερών, ακούστηκαν περίπου οι ίδιες δικαιολογίες, που αποκρούστηκαν πέρυσι ως αβάσιμες. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η νέα προσφυγή που θα «βασανίσει» σύντομα τις ΠΟΛ για τον ΕΝΦΙΑ σε «πιλοτική δίκη» επικαλείται σκέψεις της απόφασης 4003/14 της Ολομέλειας ΣτΕ, που προοιωνίζονται την επερχόμενη κατάρρευση αντικειμενικών αξιών και εκκαθαριστικών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Δημόσιο, αφού απέτυχε να αναβάλει τη δίκη, δεν μπόρεσε να αμφισβητήσει την (πανθομολογούμενη) διόγκωση των αντικειμενικών αξιών σε σύγκριση με τις πραγματικές (αγοραίες αξίες), εκλιπαρώντας για μια νέα παράταση-ανοχή ενός έτους ώστε να γίνουν οι σχετικές αλλαγές, χωρίς να δώσει όμως πειστικές εξηγήσεις προς το ΣτΕ πώς διέρρευσε περίπου ένα έτος από το «τελεσίγραφο» χωρίς να κάνει τίποτα...
Ανοίγει ο δρόμος για δικαίωση
Εάν το ΣτΕ ακυρώσει την κρατική αδράνεια από το 2013 (όταν κατατέθηκε η πρώτη σχετική προσφυγή), τότε θα ανοίξει ο δρόμος για τη δικαίωση όσων έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη (αφού αμφισβήτησαν πρώτα τα εκκαθαριστικά με ενδικοφανείς προσφυγές, που πέρυσι ξεπέρασαν τις 80.000).
Στην περίπτωση αυτή θα μπορούν να ζητήσουν να προσδιοριστεί διά της δικαστικής οδού ο πραγματικός φόρος που έπρεπε να καταβάλουν και να τους επιστραφούν αναδρομικά οι διαφορές από τη «φουσκωμένη» φορολογία τουλάχιστον της τελευταίας 2ετίας.
Ωστόσο στο ΣτΕ, εν όψει του μεγάλου δημοσιονομικού προβλήματος που μπορεί να προκύψει ?όπως υποστήριξε το Δημόσιο?, εξετάζεται και το ενδεχόμενο η ακυρωτική κρίση να μην μπορεί να λειτουργήσει αναδρομικά (όπως έγινε π.χ. με τις πρόσφατες ακυρωτικές αποφάσεις για τις περικοπές των συντάξεων του 2ου μνημονίου, τις μειώσεις αποδοχών των πανεπιστημιακών κ.λπ.).
Στην περίπτωση αυτή οι φορολογούμενοι θα μπορούν βάσιμα να προσβάλουν δικαστικά τα νέα εκκαθαριστικά.
Το κράτος μπορεί βέβαια να συνεχίσει να εισπράττει τον νέο ΕΝΦΙΑ μέχρις ότου τα κατά τόπους διοικητικά δικαστήρια αποφανθούν για τη νομιμότητα των νέων εκκαθαριστικών. Εκτός και αν δρομολογηθούν διαφορετικές εξελίξεις με βάση τη νέα προσφυγή, που επιδιώκει να ακυρωθούν οι ΠΟΛ για τον ΕΝΦΙΑ του 2015, κάτι που είναι πολύ πιθανό να γίνει, αφού ενσωματώθηκαν οι «φουσκωμένες» αντικειμενικές αξίες, μολονότι αποδοκιμάστηκαν από τον περασμένο Νοέμβριο στο ΣτΕ.
Ετσι σε περίπτωση που ακυρωθούν οι ΠΟΛ στην «πιλοτική δίκη» (που αναμένεται προς τα τέλη του έτους), τότε απειλείται με κατάρρευση το οικοδόμημα της τρέχουσας φορολόγησης, που θα μειωθεί δραστικά μέσα από ένα «μπαράζ» αγωγών για επιστροφή χρημάτων, που ασφαλώς θα έχουν θετική κατάληξη για τους φορολογούμενους.
Ωστόσο η προοπτική αυτή παρουσιάζει και σημαντικά προβλήματα, καθώς θα υπάρξει υπερφόρτωση των δικαστηρίων με πολλές χιλιάδες δίκες, νέα καθυστέρηση απονομής δικαιοσύνης, με τους φορολογούμενους να διστάζουν συχνά συνυπολογίζοντας τα «τσουχτερά» παράβολα και δικαστικά έξοδα, όσο το κράτος θα συνεχίζει να «παίζει κρυφτό» με την ακίνητη περιουσία.
ethnos