Όσες περισσότερες γνώσεις ανακαλύπτει κάποιος τόσο λιγότερο απελπίζεται και άρα μειώνεται η εξάρτησή του από το σύστημα. Ωστόσο, πέραν της προσωπικής έρευνας του καθενός, βασική προϋπόθεση για την προσέγγιση της αλήθειας, η οποία ελευθερώνει το μυαλό, είναι το να είμαστε σε θέση να ακούμε τους πάντες στα πλαίσια του «εν οίδα ότι ουδέν οίδα».
Πολλοί, όταν ένα άτομο καταθέτει τις απόψεις του, τον διακόπτουν πριν τελειώσει, για να πουν την ανοησία τους. Τα κλισέ που έχουν στο μυαλό τους δεν τους αφήνουν να ακούσουν κάτι καινούριο πέραν της κατεστημένης γνώσης που κατακλύζει το κεφάλι τους. Μένουν στάσιμοι, δεν προχωρούν. Είναι οι λεγόμενοι προπέτες.
Στην συζήτηση αποτελούν τους χειρότερους συνομιλητές, μιας και δεν θέλουν να κάνουν διάλογο. Θεωρούν ότι γνωρίζουν τα πάντα και πολλές φορές μάλιστα χλευάζουν τον συνάνθρωπό τους, ενώ αυτός πασχίζει να τους μεταδώσει ψίχουλα αλήθειας. Αυτό αποτελεί την άμυνά τους. Έτσι θεωρούν ότι κρύβουν την άγνοια και την απαιδευσιά τους. Αρνούνται να ασκήσουν κριτική στο υπερπολύτιμο Εγώ τους και αυτοπροβάλλονται ως τιμητές των πάντων.
Όσοι από εσάς, φίλοι και φίλες μας, βρεθείτε απέναντι σε τέτοιους ανθρώπους, πάτε για άλλα. Στους κρίσιμους καιρούς που ζούμε, όποιος έχει αυτιά ακούει. Αυτός είναι άλλωστε και ο πραγματικός σοφός. Όπως ο Σωκράτης, ενώ γνωρίζει αρκετά πράγματα, ακούει τους συνομιλητές τους με υπομονή και όλο και κάτι μαθαίνει από αυτούς. Προοδεύει στην γνώση και διδάσκει παράλληλα παιδεία μέσω της υπομονής και της ευγένειας που εκπέμπει στον άλλον.
πυγμη